Trump tuyên bố áp thuế 35% đối với Canada và có kế hoạch áp dụng thuế quan phổ quát, gây ra một làn sóng khác trong bối cảnh thương mại toàn cầu

Vào ngày 10 tháng 7 theo giờ địa phương, Tổng thống Hoa Kỳ Trump đã tuyên bố trên mạng xã hội rằng ông sẽ áp thuế 35% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Canada bắt đầu từ ngày 1 tháng 8. Đây là một điều chỉnh chính sách thương mại lớn khác của chính quyền Trump, sau khi áp thuế 25%-40% đối với 14 quốc gia, bao gồm Nhật Bản và Hàn Quốc, vào ngày 7 tháng 7. Trong một bức thư gửi Thủ tướng Canada Carney, Trump cáo buộc Canada "áp dụng các biện pháp thuế quan trả đũa" và nhấn mạnh rằng mức thuế này độc lập với tất cả các mức thuế của ngành. Nếu Canada không hợp tác để ngăn chặn fentanyl chảy vào Hoa Kỳ, thuế quan có thể sẽ tăng thêm. Đồng thời, Trump tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn với NBC rằng ông có kế hoạch áp dụng mức thuế thống nhất 15%-20% đối với các quốc gia chưa nhận được thư thuế quan, và hệ thống thương mại toàn cầu đang phải đối mặt với "cơn bão thuế quan" nâng cấp toàn diện.

1、 Những mâu thuẫn lịch sử và hiện tại trong tranh chấp thương mại Hoa Kỳ-Canada

Xung đột thương mại giữa Hoa Kỳ và Canada đã có một lịch sử lâu dài. Vào tháng 2 năm 2025, Trump đã áp đặt mức thuế 10% đối với các sản phẩm năng lượng của Canada và mức thuế 25% đối với các sản phẩm thép và nhôm vào tháng 3, dẫn đến việc Canada áp đặt mức thuế trả đũa đối với hàng hóa trị giá 29,8 tỷ đô la của Mỹ. Nguyên nhân dẫn đến mức thuế 35% lần này là do Canada áp đặt thuế dịch vụ kỹ thuật số đối với các công ty công nghệ Mỹ, mà Trump gọi là "cuộc tấn công trực tiếp vào Hoa Kỳ" và đơn phương chấm dứt mọi cuộc đàm phán thương mại. Dữ liệu cho thấy thặng dư thương mại của Canada với Hoa Kỳ sẽ đạt 102,3 tỷ đô la vào năm 2024, với xuất khẩu năng lượng là nguồn thặng dư cốt lõi. Hoa Kỳ chiếm 75,9% tổng kim ngạch xuất khẩu của Canada và hai nền kinh tế này phụ thuộc lẫn nhau rất nhiều.

Các nhà phân tích chỉ ra rằng động thái của Trump vừa là phản ứng trước đòn thuế trả đũa của Canada, vừa là sự tiếp nối chính sách thương mại "Nước Mỹ trên hết" của ông. Theo dữ liệu từ Bộ Thương mại Hoa Kỳ, thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ đã tăng 12% so với cùng kỳ năm trước trong quý I năm 2025. Trump đã cố gắng giảm thâm hụt thông qua thuế quan, nhưng động thái này có thể dẫn đến chi phí chuỗi cung ứng toàn cầu tăng cao và làm gia tăng áp lực lạm phát.

2、 Hệ thống thương mại toàn cầu đang phải đối mặt với một “sự thay đổi mô hình”

Chính sách thuế quan của Trump lần này thể hiện hai đặc điểm chính: thứ nhất, tính toàn diện. Ngoài Canada, các lá thư thuế quan đã được gửi đến 23 quốc gia, liên quan đến các lĩnh vực trọng điểm như đồng, dược phẩm và chất bán dẫn. Trong số đó, đồng bị áp thuế 50%, và dược phẩm bị áp thuế lên đến 200%.

Điều khoản thứ hai mang tính bắt buộc, yêu cầu các nước phải hoàn tất đàm phán trước ngày 1 tháng 8, nếu không sẽ phải đối mặt với mức thuế suất cao hơn. Brazil và các nước khác đã tuyên bố rõ ràng rằng họ sẽ có biện pháp đáp trả tương xứng. Mặc dù Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã phán quyết rằng thuế thép và nhôm dưới thời Trump là vi phạm, nhưng cơ chế giải quyết tranh chấp hiện tại đã bị tê liệt do sự cản trở của Hoa Kỳ, và tính ràng buộc của các quy tắc quốc tế đã bị suy yếu đáng kể.

Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển cảnh báo rằng nếu các nền kinh tế lớn tiếp tục áp dụng các biện pháp trả đũa thuế quan, chi phí thương mại toàn cầu có thể tăng 15% vào năm 2025 và giá tiêu dùng cuối cùng có thể tăng 0,7% -1,2%, điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của doanh nghiệp và niềm tin của người tiêu dùng.

3、 Thị trường vàng dưới làn sóng thuế quan

1. Sự gia tăng nhu cầu trú ẩn an toàn đẩy giá vàng lên cao

Bất ổn thương mại do chính sách thuế quan gây ra đã trực tiếp kích thích nhu cầu mua vàng như một kênh trú ẩn an toàn. Trong phiên giao dịch châu Á ngày 11 tháng 7, giá vàng giao ngay quanh mức 3.341 USD/ounce, tăng 0,5% so với ngày hôm trước và đạt mức cao mới trong gần hai tuần.

2. Sự khác biệt trong chính sách tiền tệ củng cố giá trị phân bổ vàng

Biên bản cuộc họp tháng 6 của Cục Dự trữ Liên bang cho thấy sự khác biệt đáng kể giữa các quan chức về triển vọng lãi suất, với 10 quan chức dự kiến ​​sẽ cắt giảm lãi suất hai lần trong năm nay. Tuy nhiên, Chủ tịch Fed Minneapolis Kashkari cảnh báo rằng thuế quan có thể trì hoãn thời gian lạm phát của Mỹ giảm xuống 2% trong 6-12 tháng, cho thấy mức cắt giảm lãi suất có thể giảm xuống còn 50 điểm cơ bản.

3. Nhu cầu về cơ cấu cung cấp hỗ trợ dài hạn

Hoạt động mua vàng của các ngân hàng trung ương toàn cầu tiếp tục hỗ trợ giá vàng ở mức đáy. Trong bốn tháng đầu năm 2025, các ngân hàng trung ương đã mua ròng 256 tấn vàng, và Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) đã tăng lượng vàng nắm giữ trong tám tháng liên tiếp. Tính đến cuối tháng 6, dự trữ vàng đã đạt 73,9 triệu ounce (khoảng 2.298,55 tấn).

Thị trường nhìn chung tin rằng khoảng thời gian đàm phán trước khi thuế quan có hiệu lực vào ngày 1 tháng 8 là rất quan trọng. Nếu Canada áp dụng các biện pháp đáp trả tương ứng hoặc các quốc gia khác tiếp tục trả đũa, căng thẳng thương mại toàn cầu có thể leo thang thành một "vòng xoáy thuế quan", và giá trị của vàng như một "công cụ định giá khủng hoảng" sẽ càng được nhấn mạnh. Các nhà đầu tư cần theo dõi chặt chẽ tuyên bố về lộ trình cắt giảm lãi suất tại cuộc họp của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) vào tháng 7, cũng như việc chỉ số đô la Mỹ vượt qua ngưỡng kháng cự quan trọng 97,5. Những biến số này sẽ quyết định ranh giới của phạm vi biến động ngắn hạn của vàng.